Anders & Andersen
verandering echt maken
Mijn ontwerpproces
Een gestructureerde manier voor het vinden van creatieve oplossingen
Je hebt een probleem. Dit wil je oplossen. Misschien heb je al wat ideeën over hoe dat zou kunnen. Maar waar moet je beginnen? Hoe hou je het overzicht? Hoe bied je ruimte voor nieuwe inzichten, maar houd je toch koers op weg naar die oplossing?
Door een goed ontwerpproces te gebruiken! Mijn ontwerpproces is een gestructureerde manier om problemen in kaart te brengen, kansen te vinden, en deze uit te werken tot een oplossing voor jullie probleem. Ik leg dit proces hier graag aan je uit.
Het ontwerpproces
Er is al veel nagedacht en geschreven over ontwerpprocessen. En mijn proces is dan ook niet uniek. Misschien ben je bekend met de Double Diamond, of het Engineering designproces. Mijn proces bevat verschillende aspecten van die processen.
Mijn ontwerpproces bestaat uit 3 fasen:
- De context in kaart brengen
- Ideevorming
- Verfijning
De structuur van een fase
Iedere fase uit het ontwerpproces heeft dezelfde structuur, en bestaat uit 3 stappen.
Stap 1: divergeren
Tijdens deze stap kijk ik breed. Het doel is veel verschillende opties te genereren, zonder hier nog een oordeel over te geven.
Stap 2: convergeren
In de tweede stap maak ik, samen met jullie, een selectie van de beste ideeën uit de vorige stap, en breng deze samen tot één of hooguit een paar kansrijke ideeën.
Stap 3: valideren
Als laatste stap valideer ik deze ideeën. Ik kijk of de ideeën uit de convergerende fase ook kloppen en werken.
Het doen van een stap
Iedere stap in een fase duurt ongeveer een week. Voorafgaand aan iedere stap bepalen we het doel van de stap, op basis van de inzichten uit de vorige stap. Na een week beoordelen we het resultaat van de stap. Dit is ook altijd een go-no-go moment. Gaan we verder? En zo ja, met welke stap? Gaan we door naar de volgende stap? Willen we nog meer verdiepen in dezelfde stap? Of willen we meer inzicht krijgen door juist een stapje terug te doen?
De start: Het probleem
Het ontwerpproces begint altijd bij een probleem; je wilt iets oplossen, verbeteren, vergemakkelijken of efficiënter maken. Maar heel vaak zie ik dat aan het probleem te weinig aandacht wordt besteed. Want niemand houdt van problemen. Problemen zijn vervelend. Veel mensen noemen het zelfs liever een “uitdaging”, om het P-woord maar niet uit te hoeven spreken.
Omdat ze niet van problemen houden, beginnen mensen het liefst zo snel mogelijk met het bedenken van oplossingen. Zonder hun probleem écht goed te kennen. Maar als het oplossingen zijn voor het verkeerde probleem heb je… een probleem. Want uiteindelijk ontwerp je dan het verkeerde product.
Daarom neem ik samen met jullie eerst de tijd om het probleem recht in de ogen te kijken. Zo komen we tot een definitie die compleet en gedetailleerd genoeg is.
Fase 1: De context in kaart brengen
Nu ik weet wat het probleem is ga ik de context van het probleem in kaart brengen. Denk hierbij aan processen of structuren waar het probleem onderdeel van is, die het probleem veroorzaken, of die het probleem zijn. En aan de kaders van het probleem. Bijvoorbeeld op het gebied van doelgroep, budget, tijd of techniek.
Maar waar houdt de context op? Uiteindelijk houdt die pas op als je de hele wereld in kaart hebt gebracht. Maar dat is een beetje overdreven. En een beetje onmogelijk. Daarom kies ik er altijd voor om hier een beperkte tijd voor af te spreken. Het gaat er namelijk niet om een perfect beeld van de context te krijgen, maar een beeld dat voldoende inzichten biedt om het probleem op te lossen.
Onderzoeken
Tijdens het onderzoeken in stap 1 divergeer ik en onderzoek ik de context breed. Ik spreek met stakeholders, gebruikers en andere betrokkenen. Ik houd sessies en workshops. Ik doe deskresearch. Kortom, ik verzamel zoveel mogelijk informatie.
In kaart brengen
In stap 2 breng ik de verzamelde informatie in kaart. Ik rangschik het op een visuele manier, zodat het overzichtelijk, begrijpelijk en presenteerbaar is.
Valideren
Tijdens het valideren bespreek ik het beeld van de context met diverse stakeholders. Zo wordt duidelijk of wat ik in kaart gebracht heb klopt, en of het compleet genoeg is om naar de volgende stap in het proces te gaan.
De kansen
Omdat het probleem en de context hiervan nu duidelijk in beeld zijn gebracht, worden er kansen zichtbaar. Welke plekken in de context kunnen gebruikt of veranderd worden om het probleem op te lossen?
Deze kansen vormen de overgang van oud naar nieuw. Van hoe het nu is naar waar we heen willen.
Bij het definiëren van de kansen benoem ik ook de aannames die hierbij gemaakt worden. Deze valideer ik verderop in het proces. Denk hierbij aan aannames zoals:
- Marktbehoefte: Er is een significante vraag naar het product of de dienst.
- Acceptatie: Gebruikers zijn bereid te betalen of hun gedrag aan te passen.
- Haalbaarheid: Het product kan gebouwd worden binnen de beschikbare middelen en technologieën.
- Concurrentievoordeel: Het bedrijf kan zich onderscheiden van concurrenten op een manier die moeilijk na te maken is.
Fase 2: Ideevorming
Op basis van de benoemde kansen begin ik met schetsen. Ik bedenk allerlei verschillende manieren om het probleem op te lossen. Zo ontstaat er een breed beeld, en wordt ook buiten de gebaande paden gekeken. Vervolgens combineer ik de schetsen die het meest kansrijk lijken tot een prototype. Dit prototype test ik met eindgebruikers uit de doelgroep. Zo leren we of onze aannames kloppen, of de eindgebruikers het ontwerp begrijpen en waarderen, of de gekozen oplossing werkt, en wat de verbeterpunten zijn.
Meestal wordt deze fase meerdere keren doorlopen, zodat de inzichten uit de tests in het ontwerp kunnen worden verwerkt. Itererend vallen zo ideeën af, of worden ideeën gecombineerd. Zo ontstaat uiteindelijk het definitieve ontwerp.
Het concept
Als een prototype voldoende aan de verwachtingen voldoet, vormt dit het concept. In grote lijnen is het ontwerp en de oplossing van het probleem nu duidelijk. Tijd om de details uit te werken
Fase 3: Verfijning
In de verfijningsfase werk ik de details van het ontwerp verder uit. Ook hiervoor doorloop ik weer de stappen van divergeren, convergeren en valideren. Uiteindelijk lever ik een ontwerp op dat zo gedetailleerd is dat het uitgevoerd kan worden.
De oplossing
Nu is er een oplossing voor jullie probleem ontworpen. Een oplossing die is getest met jullie gebruikers, goedgekeurd is door alle relevante stakeholders, die jullie probleem oplost, en waarvan de aannames zijn gevalideerd.
Iteratie: die gestippelde pijlen
Voor de overzichtelijkheid presenteer ik het ontwerpproces in dit verhaal tot nu toe vooral als een rechtlijnig proces. In de praktijk is het dat niet. Het is juist een iteratief proces waarin we regelmatig een stapje terug doen naar een eerdere fase in het proces. Dat zijn dus die gestippelde pijlen.
En een stapje terug doen is goed. Hierbij wordt namelijk de kennis gebruikt die eerder in het proces is opgedaan. Hoewel we terug gaan in het proces is het dus toch een stap vooruit, want we weten nu meer over de oplossing.
Hou het klein
Hét probleem en dé oplossing. Dat klinkt groot. Maar ik maak ze juist liever zo klein mogelijk. Hebben jullie een groot probleem? Laten we het in stukken hakken. Mensen hebben namelijk de neiging om te veel aspecten in 1 probleem te stoppen. Aspecten die ook belangrijk zijn. Maar die jullie probleem groter en groter maken. En daardoor onduidelijker, en moeilijker om op te lossen. Terwijl het omgekeerde veel beter werkt om tot een oplossing te komen. Focus op 1 probleem. En maak dit zo klein mogelijk.
Zo ontwerp ik veel kleine oplossingen in plaats van één grote. Want aan het ontwerpen van de goede oplossing gaat meestal met het ontwerpen van veel foute oplossingen vooraf. En ik maak liever veel kleine fouten waar we snel van kunnen leren, dan één grote waarvan we wensten dat we hem niet hadden gemaakt.
Conclusie
Door mijn ontwerpproces leid ik jullie dus stap voor stap naar een heldere, gevalideerde oplossing. Het proces biedt richting en houvast, zonder de creativiteit te beperken. Door klein te beginnen, problemen nauwkeurig in kaart te brengen en flexibel te itereren, zorg ik ervoor dat we niet alleen snel leren van fouten, maar ook snel dichter bij de juiste oplossing komen. Een oplossing op die niet alleen goed doordacht is, maar ook écht werkt voor jullie gebruikers en organisatie.
Van complexe processen naar aantrekkelijke diensten met duurzame impact.
Ik ben Lútsen Stellingwerff. Met mijn expertise in Design Thinking, Servicedesign en UX design maak ik complexe processen inzichtelijk en vertaal ze naar duurzame, gebruiksvriendelijke diensten. Zo help ik jullie impactvolle en aantrekkelijke oplossingen te creëren voor je gebruikers. Hebben jullie behoefte aan iemand die analytisch en onderzoekend werkt, alle stakeholders betrekt, en heldere en creatieve oplossingen levert? Laten we dan eens koffie drinken!
Contact
Bel me: +31 6 34 872 342
Bezoekadres: De Havenloods Ruimte 75 en 76 Nijverheidsweg 6 3534 AM, Utrecht
KVK 92519768 BTW NL004958647B10